Ik zag net Hacksaw Ridge. Een oorlogsfilm. Over een gelovige man die wilde dienen in het Amerikaanse leger, maar geen wapen aan wilde raken. Een pacifist die niemand wilde doden, maar wel zijn land wilde dienen. Het speelt aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. In eerste instantie verguisd door alle andere militairen, omdat ze vonden dat hij niets te zoeken had in het leger. Een held draagt een wapen. Een soldaat is er om te doden. Uiteindelijk ontving de man de Medal of Honor voor zijn heldhaftig optreden in Japan, op de Hacksaw Ridge. Hij redde zonder een enkel schot te lossen 75 man bij de slag om Okinawa. Een waargebeurd verhaal. Heroïsch.
Ik zag veel andere oorlogsfilms. De een nog realistischer dan de ander, de een nog rauwer dan de ander, de een nog poëtischer dan de ander. Hamburger Hill, Platoon, Full Metal Jacket, Apocalypse Now, Saving Private Ryan, The Deer Hunter, The Thin Red Line, Das Boot, Good Morning Vietnam, Son of Saul, Schindler’s List, Der Untergang, 1917, The Pianist. De een nog gruwelijker dan de ander, en de een nog deprimerender dan de ander. En veel gebaseerd op waarheid en echte gebeurtenissen, en nog veel vaker gedramatiseerd en cinematografisch hoogstaand geproduceerd. Films met impact.
In Hacksaw Ridge is dé quote “One More…”. Het redden van nóg een gewonde soldaat. Maar je zou ook kunnen zeggen: het is nóg een film over de gruwelijkheden en de uitzichtloosheid en de totale nonsens van een oorlog. Het is nóg een verhaal over de strijd, over de held, over de pijn, de afschuw. Wanneer de klassieke muziek speelt over de verstilde beelden van een met lijken bezaaid gebied, de rookresten over een landschap met platgebombardeerde overblijfselen wegtrekken, wanneer de helden van het verhaal het slagveld verlaten, dood of levend, en wanneer de apotheose opgediend wordt, dan blijft het gevoel achter dat zo vaak in woorden gevat is: “dit nooit meer”.
Zeker wanneer bij films als bijv. Schindler’s List, Hacksaw Ridge en Vals Im Bashir, aan het eind van het verhaal nog even de overlevenden, de geschiedenis en de achtergronden van de échte mensen getoond worden, en de verschrikkingen ineens een écht gezicht krijgen, dan wordt nog eens duidelijk hoe achterlijk oorlog eigenlijk is. Dan kun je eigenlijk alleen maar in stilte verdrietig het hoofd schudden en je afvragen waarom.
En dan zie ik daarna het nieuws van vandaag. En dan zie ik er “nog eentje”…
Nog een oorlog, nog een conflict, nog een strijd. Gaza, Oekraïne, Kashmir, Jemen, Soedan. Nog meer doden, nog meer geweld. Over de laatste vijf jaar in de vijf grootste conflicten een schatting van een half miljoen doden. Dat is niet gewoon een groot getal; dat is 500.000 keer 1 mens. En daar komt er telkens nog eentje bij. En nog een. En nog een.
Het zou onderhand eens tijd mogen zijn dat de films écht gezien worden. En dat er niet nog meer nieuwe verhalen bij komen om te verfilmen. De échte beelden zijn al erg genoeg. Daar zouden we er niet nog meer van moeten hoeven zien.
Comments are closed